ชงโค ๕

Bauhinia x blakeana Dunn

ชื่ออื่น ๆ
ชงโคฮ่องกง (กรุงเทพฯ)
ไม้ต้น ไม่ผลัดใบ ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปค่อนข้างกลม ปลายแยกเป็น ๒ แฉก เว้าลึกหนึ่งในห้าถึงหนึ่งในสามของความยาวแผ่นใบ ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกที่ปลายกิ่งหรือตามซอกใบใกล้ปลายกิ่งดอกสีชมพูถึงสีแดงอมม่วงเข้ม เป็นลูกผสมที่เป็นหมัน ไม่ติดผล

 ชงโคชนิดนี่เป็นไม้ต้น สูงได้ถึง ๑๐ ม. ไม่ผลัดใบ แตกกิ่งต่ำ เปลือกเรียบ สีเทาอ่อน

 ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปค่อนข้างกลม กว้างและยาว ๖-๑๓ ซม. ปลายแยกเป็น ๒ แฉก เว้าลึกหนึ่งในห้าถึงหนึ่งในสามของความยาวแผ่นใบ ตรงกลางของส่วนเว้ามีติ่งหนามขนาดเล็ก ปลายแฉกมนกลม โคนเว้ารูปหัวใจ ตื้นและกว้าง ขอบเรียบ แผ่นใบค่อนข้างหนา ด้านบนสีเขียว เกลี้ยง ด้านล่างสีอ่อนกว่าเล็กน้อย มีขนสั้น ๆ ตามเส้นใบ เส้นโคนใบ ๑๑-๑๓ เส้น ก้านใบเรียว ยาว ๓-๕ ซม. มีขนสั้น หูใบขนาดเล็ก ยาว ๑-๒ มม. ร่วงง่าย

 ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกที่ปลายกิ่งหรือตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง มี ๖-๑๐ ดอก ใบประดับรูปสามเหลี่ยมแกมรูปไข่ ปลายเรียวแหลม กว้าง ๒-๓ มม. ยาว ๒.๕-๔ มม. ใบประดับย่อยรูปสามเหลี่ยมแกมรูปใบหอก ปลายเรียวแหลม กว้าง ๑.๕-๒ มม. ยาว ๓-๔ มม. ติดอยู่ใกล้โคนก้านดอก ทั้งใบประดับและใบประดับย่อยมีขนละเอียดค่อนข้างหนาแน่น ก้าน


ดอกยาว ๐.๕-๑ ซม. มีขนละเอียดหนาแน่น ดอกตูม รูปกระสวย ยาว ๒-๔ ซม. ปลายแหลม ฐานดอกรูปกรวยแคบ ยาว ๑.๕-๒ ซม. มีขนละเอียดหนาแน่นดอกบานมีเส้นผ่านศูนย์กลาง ๑๐-๑๕ ซม. มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ กลีบเลี้ยงสีเขียวอมชมพูเรื่อ ยาว ๒-๔ ซม. เชื่อมกันในดอกตูม เมื่อดอกบานแยกออกลักษณะคล้ายกาบ มีริ้วเป็นสันเล็ก ๆ ตามยาว ๕ สัน ด้านนอกมีขนสั้นนุ่ม กลีบดอกสีชมพูถึงสีแดงอมม่วงเข้มมี ๕ กลีบ รูปไข่กลับแกมรูปใบหอกกลับ กว้าง ๑.๕-๓ ซม. ยาว ๕-๗ ซม. เกลี้ยง ปลายแหลมถึงมนกลมขอบเป็นคลื่นเล็กน้อย มีก้านกลีบยาว ๐.๕-๑ ซม. กลีบบนสุดมีสีเข้มกว่ากลีบอื่น ๆ เกสรเพศผู้ ๑๐ เกสร ที่สมบูรณ์ ๕ เกสร ยาว ๔-๕ ซม. ก้านชูอับเรณูสีชมพู เกลี้ยง โค้งงอ อับเรณูสีเหลืองอ่อน รูปขอบขนาน กว้างประมาณ ๑ มม. ยาว ๕-๖ มม. ร่วงง่าย เกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน ๕ เกสร เป็นเส้นเรียว ยาว ๑-๒ ซม. ก้านรังไข่ยาว ๑-๒ ซม. รังไข่อยู่เหนือวงกลีบรูปขอบขนาน ยาว ๑.๕-๒.๕ ซม. มีขนละเอียดหนาแน่น มี ๑ ช่อง ออวุลจำนวนมาก ก้านยอดเกสรเพศเมียยาว ๑-๑.๕ ซม. มีขนละเอียดประปราย ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่มกลมขนาดเล็ก

 ชงโคชนิดนี่เป็นพรรณไม้ต่างประเทศ มีถิ่นกำเนิดที่เกาะฮ่องกง เป็นลูกผสมระหว่างชงโค (Bauhinia purpurea L.) และเสี้ยวดอกขาว (Bauhinia variegata L.) นำเข้าจากสิงคโปร์มาปลูกเป็นไม้ประดับในประเทศไทยเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๓-๒๕๐๕ ออกดอกเป็นช่วง ๆ เกือบตลอดปี ไม่ติดผลเนื่องจากเป็นลูกผสมที่เป็นหมัน

 ชื่อพรรณไม้ชนิดนี่ตั้งเพื่อเป็นเกียรติแก่ Sir Henry Arthur Blake (พ.ศ. ๒๓๘๓-๒๔๖๑) อดีตข้าหลวงใหญ่ของเกาะฮ่องกง และ Lady Blake.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
ชงโค ๕
ชื่อวิทยาศาสตร์
Bauhinia x blakeana Dunn
ชื่อสกุล
Bauhinia
คำระบุชนิด
blakeana
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Dunn, Stephen Troyte
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- (1868-1938)
ชื่ออื่น ๆ
ชงโคฮ่องกง (กรุงเทพฯ)
ผู้เขียนคำอธิบาย
นางปริญญนุช กลิ่นรัตน์